Historijska zbirka Muzeja grada Zenice organizaciona je jedinica muzeja.U svome sastavu ima tri kolekcije ( kol.trodimenzionalnih predmeta H/01; kol.fotografija H/02 i kol.dokumenata H/03) sa oko 1000 inv.jedinica(primjerci hladnog i vatrenog oružja, replike vojnih uniformi, plakati, pojedinačni dokumenti i spisi, fotografije) čiji je hronološki okvir nastanka od kraja XVIII stoljeća do kraja XX stoljeća.S obzirom da su tokom perioda 1992-2005 uništene inventarne knjige zbirke te da je u nekoliko navrata materijal koji je pripadao zbirci premiještan na različite lokacije u gradu, u toku je završna faza revizije i ponovnog inventarisanja preostaloga materijala.
Historijat zbirke (1966. - 2007.)
Zbirka je formirana 1966. kao kolekcija u okviru Zavičajne muzejske zbirke a prva stalna istorijsko-etnografska izložba postavljena je u proljeće 1967. godine u prostoru zeničke sinagoge.
Nakon toga, stalna istorijska postavka postavljena je krajem sedamdesetih godina u prizemlju sinagoge.Autori prve stalne postavke bili su dr.sc.Anton Bauer iz Zagreba i pukovnik Idriz Čejvan iz Beograda.Tadašnja stalna postavka težište je stavljala na period XX stoljeća a posebno period NOBe(1941-1945).
Dosadašnji voditelji historijske zbirke (1979-1998) bili su kustosi prof.Husein Serdarević, prof.Božo Jokanović i mr.sc.Salih Jalimam.
Planovi za budućnost
Nova stalna historijska postavka svečano je otvorena 6.septembra 2007. godine a hronološki je obuhvatala vrijeme od druge polovine XV stoljeća do početka 80-ih godina XX stoljeća.
Autori ove stalne postavke bili su: Ikbal COGO, kustos, Mirsad AVDIĆ, viši kustos i Husejin SERDAREVIĆ prof. u mir.
Shodno modernim principima muzeologije i na osnovu sistematskoga praćenja posjete našoj instituciji, početkom oktobra 2011. završen je proces redizajniranja stalne historijske postavke čiji je autor Ikbal COGO, viši kustos.
S obzirom na činjenicu da Zeničko-dobojski kanton u narednome periodu treba dobiti instituciju Arhiva, akcenat u historijskoj zbirci se stavlja na baštinjenje materijalne kulture,odnosno trodimenzionalnih predmeta.Posebna će se pažnja dati publikovanju kako podataka koji su pohranjeni u kolekcijama naše zbirke tako i na publikacijama čiji bi sadržaji prikazivali historiju Zenice koja do sada nije bila posebno istraživana (socijalistički period 1945. - 1990.).
Voditelj zbirke :
Ikbal COGO , prof.